Thông tư số 119/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính có hiệu lực thi hành từ ngày 01/9/2014 về cải cách, đơn giản các thủ tục hành chính về thuế đã quy định những doanh nghiệp mới thành lập có tài sản dưới 1 tỷ đồng sẽ được đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ. Quy định này đã tạo điều kiện thông thoáng cho các doanh nghiệp mới thành lập trong việc thực hiện các quy định về thuế.
Trước ngày 01/9/2014, theo quy định tại Thông tư số 219/2013/TT-BTC (Doanh nghiệp mới thành lập)
Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2014, doanh nghiệp, hợp tác xã mới thành lập để được đăng ký tính thuế theo phương pháp khấu trừ phải thực hiện đầu tư, mua sắm tài sản cố định, máy móc, thiết bị có giá trị từ 1 tỷ đồng trở lên mới được đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT). Ngược lại, doanh nghiệp buộc phải tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp, tức là phải nộp thuế GTGT theo tỷ lệ phần trăm ấn định với doanh thu và không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
Quy định này được đưa ra nhằm mục đích hạn chế những doanh nghiệp; được thành lập với mục đích mua bán hóa đơn. Việc gộp tất cả doanh nghiệp vào một giỏ áp dụng quy định này; là một rào cản đối với doanh nghiệp, cụ thể là các doanh nghiệp nhỏ và vừa mới thành lập; trong các lĩnh vực thương mại, dịch vụ vì đặc điểm của các doanh nghiệp này; là không có nhu cầu đầu tư, mua sắm tài sản cố định, máy móc, thiết bị giá trị cao.
Thêm vào đó, giá bán ra của sản phẩm còn phải chịu mức thuế suất 1%; đối với hoạt động phân phối, cung cấp hàng hoá
5% với hoạt động dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu; 3% với hoạt động sản xuất, vận tải, dịch vụ; có gắn với hàng hoá, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu; và hoạt động kinh doanh khác là 2%. Điều này đồng nghĩa với việc hàng hóa của doanh nghiệp mới thành lập; mất khả năng cạnh tranh về giá so với các doanh nghiệp; cùng ngành nghề được áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT.
Hơn nữa, các doanh nghiệp tham gia vào các chuỗi sản xuất sẽ không được ưu tiên khi mua bán; làm ăn với các doanh nghiệp có liên quan vì không có hóa đơn GTGT; gây ảnh hưởng đến lợi ích của các doanh nghiệp này. Hệ quả của những bất lợi trên khiến doanh nghiệp bị cô lập, khó bán hàng; và bị giới hạn thị trường và các đối tác của họ thường; là cá nhân, hộ kinh doanh hoặc những doanh nghiệp cũng đang áp dụng phương pháp tính trực tiếp.
Các cá nhân mua lại doanh nghiệp cũ thay; vì thành lập doanh nghiệp mới, tình trạng mua bán hóa đơn lại tái diễn.
Vướng mắc này khiến các doanh nghiệp nhỏ không tự thành lập mà tìm kiếm doanh nghiệp đã thành lập trước năm 2014 để mua lại, thay đổi nội dung đăng ký hoạt động và tiến hành các hoạt động kinh doanh. Rủi ro tiềm ẩn cho việc này là các doanh nghiệp sau khi được mua lại có thể có quá trình kinh doanh trước đây không minh bạch hoặc có vấn đề về thuế.
Một số doanh nghiệp do không đủ điều kiện xuất hóa đơn GTGT chọn cách xuất hóa đơn GTGT; cho khách hàng dưới tên doanh nghiệp khác; và trả phần trăm chênh lệch khiến cho việc mua bán hóa đơn lại tái diễn.
Nhận thấy được sự bất cập, trong Thông tư số 119/2014/TT-BTC đã bỏ quy định này (Doanh nghiệp mới thành lập)
Theo đó, doanh nghiệp mới thành lập chỉ cần thực hiện đầu tư, mua sắm, nhận góp vốn bằng tài sản cố định, máy móc, thiết bị, công cụ, dụng cụ (mà không cần đạt ngưỡng 1 tỷ) hoặc có hợp đồng thuê địa điểm kinh doanh, là đã đủ điều kiện đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế. Điều này tạo ra thế cạnh tranh bình đăng hơn cho các doanh nghiệp mới thành lập so với các doanh nghiệp có vốn lớn, đã thành lập lâu năm.
Quy định này cùng các quy định khác như việc đơn giản, bãi bỏ nhiều bảng kê; làm rõ căn cứ xác định thuế hộ nộp khoán được miễn, giảm; bổ sung chi phí đựợc trừ khi xác định thu nhập chịu thuế… Trong Thông tư số 119/2014/TT-BTC thực sự hứa hẹn sẽ cải thiện môi trường kinh doanh; nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia như theo quy định; tại Nghị quyết số 19/2014/NQ-CP của Chính phủ ban hành ngày 14 tháng 03 năm 2014. Nâng cao niềm tin của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh nói riêng.
